![[»»-»-(¯`v´¯)-»*** ]º°(¯`(Pham-Tinh)´¯)[«-(¯`v´¯)-«-«)]](https://2img.net/i/fa/empty.gif)
Latest images
Triệu chứng và phòng ngừa
Mùa hè là mùa khởi đầu cho rất nhiều dịch bệnh do virus, vi khuẩn, kí sinh trùng, trong đó có bệnh zona tai.Bệnh do virus Herpes – Zoster gây nên, dẫn đến đau rát, loạn cảm hoặc liệt vùng mặt.
Zona tai chủ yếu gặp ở người lớn. Thời gian ủ bệnh là 7-12 ngày với các triệu chứng như mệt mỏi, sốt nhẹ, đau đầu, đôi khi không có biểu hiện gì. Sau đó, trên da bắt đầu xuất hiện một ít mụn nước ở vùng tai, to bằng đầu đinh ghim, chứa dịch màu vàng chanh hoặc nâu. Các mụn nước thường mọc dọc theo đường đi của dây thần kinh.
Qua 4-5 ngày, mụn nước khô và biến thành vảy, rụng đi, để lại sẹo vĩnh viễn. Kèm theo đó, bệnh nhân có cảm giác rát bỏng, đau vùng tai, có thể lan ra thái dương và gáy. Đau xảy ra từng cơn kéo dài nhiều ngày làm bệnh nhân không ăn, không ngủ được, đặc biệt là với những ca zona tai kết hợp với zona vùng họng, gây đau họng không nuốt được.
Bệnh nhân bị rối loạn cảm giác vùng mặt, liệt mặt ngoại biên (ngay khi xuất hiện mụn nước hoặc sau vài ngày), nghe kém nhiều hoặc ít (tùy theo tổn thương có tấn công vào tai trong hay không), ù tai và chóng mặt. Người bệnh cũng bị rối loạn cảm giác vùng họng, lưỡi ăn như thấy rát bỏng, đau; nổi hạch trước hoặc sau tai. Một số rất ít trường hợp có hội chứng màng não như đau đầu dữ dội, nôn vọt không liên quan đến bữa ăn, rối loạn tiêu hóa (táo bón hoặc tiêu chảy).
Việc chẩn đoán chủ yếu dựa vào các triệu chứng lâm sang, có thể phải kết hợp chọc dịch não tủy.
Bệnh zona tai được điều trị toàn thân bằng các thuốc chống virus như zovirax, thuốc kháng viêm, giảm đau, các vitamin nhóm B, nâng cao thể trạng. Điều trị tại chỗ với thuốc giảm đau, chống bội nhiễm các mụn nước. Cần châm cứu nếu có tổn thương dây 7, đôi khi có thể tiến hành phẫu thuật để giải áp dây 7.
Bệnh zona tai được phòng tránh chủ yếu bằng rèn luyện để nâng cao sức khỏe, sinh hoạt, ăn uống điều độ. Nếu xuất hiện những triệu chứng của bệnh, cần đi khám và điều trị ngay.
Điều trị bằng Đông Y
Bệnh giời leo – Zona – do siêu vi trùng ái lực thần kinh gây ra, thường gặp ở những người bị suy giảm miễn dịch. Bệnh hay phát về mùa mưa, lạnh và ẩm thấp hoặc mùa xuân, nhiều gió.
Giời leo có thể gặp ở bất cứ lứa tuổi nào và phát ra ở bất cứ vị trí nào trên thân thể, nhiều nhất ở vùng ngực, vai, lưng, bụng, cổ, mặt, hố mắt.
Người bệnh thường bị sốt nhẹ, từ 37,5 độ đến 38 độ C, đau mỏi toàn thân, xuất hiện một mảng da bị sưng xung huyết, nóng, đỏ, đau, trên đó mọc nhiều nốt phỏng nước, mới nhú lên có nước bóng láng và màu đục. Lúc đầu mảng giời leo chỉ to bằng đồng xu, sau đó lan nhanh thành một mảng lớn.
Sau 15-20 ngày đau, buốt, nóng, rát như bỏng lửa, mảng giời leo dịu dần rồi bay hết, chỉ còn lại sẹo trên da màu hồng trắng hay vệt thâm. Cơn đau tuy bớt nhưng không khỏi hắn, nó có thể kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm.
Cách điều trị:
- Bài thuốc Kinh phòng bại độc thang, gồm kinh giới, phòng phong, độc hoạt, khương hoạt, tiền hồ, sài hồ, chỉ xác, cát cánh, cam thảo, xuyên khung, bạc hà, mỗi thứ 8g, thêm bạch phục linh 16g. Tất cả hợp thành một thang, uống hàng ngày. Mỗi thang sắc 2 nước, nước một uống buổi sang, nước hai vào buổi chiều. Bệnh mới phát thì uống 3 thang, nếu được 5-7 ngày cần uống 8-10 thang.
Nếu cơ thể suy nhược nặng hoặc người bệnh cao tuổi thì thêm đảng sâm hay nhân sâm, mỗi thứ 12 g vào thang thuốc. Nếu mụn giời leo vỡ nước loét sâu dưới da thì thêm hoàng kỳ 16 g, kim ngân hoa 16 g.S
- Thuốc bôi, xoa ngoài: dùng dầu Jnoca ( tinh dầu mù u) 1 chai 15ml do Viện Y dược học dân tộc tp HCM bào chế, bôi lên mảng giời leo từ ngoài vào trong, mỗi ngày 3 lần vào sáng, trưa, chiều tối. Thuốc có tác dụng sát trùng, làm nhu da, mát da, dịu hắn cơn đau buốt, nóng rát, khống chế bệnh ngay.
Thủ phạm gây bệnh Zona cùng 1 loại gây bệnh thủy đậu. Khi bị thủy đậu, virus xâm nhập vào cơ thể, khu trú vĩnh viễn ở đó và lúc khỏi bệnh nó ẩn náu vào các hạch thần kinh ở rễ tủy sống hoặc ở não. Virus đột ngột xuất hiện trở lại khi hệ miễn dịch suy giảm như khi ốm, tuổi tác, stress...
Triệu chứng:
- Phát ban đỏ, sau nổi mụn ở mặt da.
- Đau rát như bỏng và ngứa ở các chỗ có mụn. Bệnh dễ chẩn đoán, hiếm khi xuất hiện Zona lần thứ 2 trên 1 người.
- Bệnh chỉ phát triển ở trẻ em trước 4 tuổi do lúc mẹ mang thai mắc thủy đậu, hoặc những người bị suy giảm miễn dịch. Bệnh lây truyền do tiếp xúc ngoài da với các tổn thương khi các mụn nước này đầy virus. Vì thế, cần cách ly bệnh nhân và tránh tiếp xúc với phụ nữ có thai.
Xử trí
Ngoại trừ Zona tác động tới dây thần kinh thị giác, còn nói chung bệnh diễn biến lành tính, khỏi sau 2-10 tuần. Dùng các loại thuốc sát trùng tại chỗ, thuốc kháng sinh nếu có bội nhiễm. Dùng các thuốc giảm đau thông thường là đủ (như Paracetamol hoặc Aspirin), nếu không đỡ dùng các thuốc giảm đau mạnh hơn theo đơn của bác sĩ.
Phòng bệnh
Tiêm chủng phòng thủy đậu.
Mùa hè là mùa khởi đầu cho rất nhiều dịch bệnh do virus, vi khuẩn, kí sinh trùng, trong đó có bệnh zona tai.Bệnh do virus Herpes – Zoster gây nên, dẫn đến đau rát, loạn cảm hoặc liệt vùng mặt.
Zona tai chủ yếu gặp ở người lớn. Thời gian ủ bệnh là 7-12 ngày với các triệu chứng như mệt mỏi, sốt nhẹ, đau đầu, đôi khi không có biểu hiện gì. Sau đó, trên da bắt đầu xuất hiện một ít mụn nước ở vùng tai, to bằng đầu đinh ghim, chứa dịch màu vàng chanh hoặc nâu. Các mụn nước thường mọc dọc theo đường đi của dây thần kinh.
Qua 4-5 ngày, mụn nước khô và biến thành vảy, rụng đi, để lại sẹo vĩnh viễn. Kèm theo đó, bệnh nhân có cảm giác rát bỏng, đau vùng tai, có thể lan ra thái dương và gáy. Đau xảy ra từng cơn kéo dài nhiều ngày làm bệnh nhân không ăn, không ngủ được, đặc biệt là với những ca zona tai kết hợp với zona vùng họng, gây đau họng không nuốt được.
Bệnh nhân bị rối loạn cảm giác vùng mặt, liệt mặt ngoại biên (ngay khi xuất hiện mụn nước hoặc sau vài ngày), nghe kém nhiều hoặc ít (tùy theo tổn thương có tấn công vào tai trong hay không), ù tai và chóng mặt. Người bệnh cũng bị rối loạn cảm giác vùng họng, lưỡi ăn như thấy rát bỏng, đau; nổi hạch trước hoặc sau tai. Một số rất ít trường hợp có hội chứng màng não như đau đầu dữ dội, nôn vọt không liên quan đến bữa ăn, rối loạn tiêu hóa (táo bón hoặc tiêu chảy).
Việc chẩn đoán chủ yếu dựa vào các triệu chứng lâm sang, có thể phải kết hợp chọc dịch não tủy.
Bệnh zona tai được điều trị toàn thân bằng các thuốc chống virus như zovirax, thuốc kháng viêm, giảm đau, các vitamin nhóm B, nâng cao thể trạng. Điều trị tại chỗ với thuốc giảm đau, chống bội nhiễm các mụn nước. Cần châm cứu nếu có tổn thương dây 7, đôi khi có thể tiến hành phẫu thuật để giải áp dây 7.
Bệnh zona tai được phòng tránh chủ yếu bằng rèn luyện để nâng cao sức khỏe, sinh hoạt, ăn uống điều độ. Nếu xuất hiện những triệu chứng của bệnh, cần đi khám và điều trị ngay.
Điều trị bằng Đông Y
Bệnh giời leo – Zona – do siêu vi trùng ái lực thần kinh gây ra, thường gặp ở những người bị suy giảm miễn dịch. Bệnh hay phát về mùa mưa, lạnh và ẩm thấp hoặc mùa xuân, nhiều gió.
Giời leo có thể gặp ở bất cứ lứa tuổi nào và phát ra ở bất cứ vị trí nào trên thân thể, nhiều nhất ở vùng ngực, vai, lưng, bụng, cổ, mặt, hố mắt.
Người bệnh thường bị sốt nhẹ, từ 37,5 độ đến 38 độ C, đau mỏi toàn thân, xuất hiện một mảng da bị sưng xung huyết, nóng, đỏ, đau, trên đó mọc nhiều nốt phỏng nước, mới nhú lên có nước bóng láng và màu đục. Lúc đầu mảng giời leo chỉ to bằng đồng xu, sau đó lan nhanh thành một mảng lớn.
Sau 15-20 ngày đau, buốt, nóng, rát như bỏng lửa, mảng giời leo dịu dần rồi bay hết, chỉ còn lại sẹo trên da màu hồng trắng hay vệt thâm. Cơn đau tuy bớt nhưng không khỏi hắn, nó có thể kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm.
Cách điều trị:
- Bài thuốc Kinh phòng bại độc thang, gồm kinh giới, phòng phong, độc hoạt, khương hoạt, tiền hồ, sài hồ, chỉ xác, cát cánh, cam thảo, xuyên khung, bạc hà, mỗi thứ 8g, thêm bạch phục linh 16g. Tất cả hợp thành một thang, uống hàng ngày. Mỗi thang sắc 2 nước, nước một uống buổi sang, nước hai vào buổi chiều. Bệnh mới phát thì uống 3 thang, nếu được 5-7 ngày cần uống 8-10 thang.
Nếu cơ thể suy nhược nặng hoặc người bệnh cao tuổi thì thêm đảng sâm hay nhân sâm, mỗi thứ 12 g vào thang thuốc. Nếu mụn giời leo vỡ nước loét sâu dưới da thì thêm hoàng kỳ 16 g, kim ngân hoa 16 g.S
- Thuốc bôi, xoa ngoài: dùng dầu Jnoca ( tinh dầu mù u) 1 chai 15ml do Viện Y dược học dân tộc tp HCM bào chế, bôi lên mảng giời leo từ ngoài vào trong, mỗi ngày 3 lần vào sáng, trưa, chiều tối. Thuốc có tác dụng sát trùng, làm nhu da, mát da, dịu hắn cơn đau buốt, nóng rát, khống chế bệnh ngay.
Thủ phạm gây bệnh Zona cùng 1 loại gây bệnh thủy đậu. Khi bị thủy đậu, virus xâm nhập vào cơ thể, khu trú vĩnh viễn ở đó và lúc khỏi bệnh nó ẩn náu vào các hạch thần kinh ở rễ tủy sống hoặc ở não. Virus đột ngột xuất hiện trở lại khi hệ miễn dịch suy giảm như khi ốm, tuổi tác, stress...
Triệu chứng:
- Phát ban đỏ, sau nổi mụn ở mặt da.
- Đau rát như bỏng và ngứa ở các chỗ có mụn. Bệnh dễ chẩn đoán, hiếm khi xuất hiện Zona lần thứ 2 trên 1 người.
- Bệnh chỉ phát triển ở trẻ em trước 4 tuổi do lúc mẹ mang thai mắc thủy đậu, hoặc những người bị suy giảm miễn dịch. Bệnh lây truyền do tiếp xúc ngoài da với các tổn thương khi các mụn nước này đầy virus. Vì thế, cần cách ly bệnh nhân và tránh tiếp xúc với phụ nữ có thai.
Xử trí
Ngoại trừ Zona tác động tới dây thần kinh thị giác, còn nói chung bệnh diễn biến lành tính, khỏi sau 2-10 tuần. Dùng các loại thuốc sát trùng tại chỗ, thuốc kháng sinh nếu có bội nhiễm. Dùng các thuốc giảm đau thông thường là đủ (như Paracetamol hoặc Aspirin), nếu không đỡ dùng các thuốc giảm đau mạnh hơn theo đơn của bác sĩ.
Phòng bệnh
Tiêm chủng phòng thủy đậu.
